NAWIGATOR
Repozytorium narzędzi do diagnozy, planowania i ewaluacji projektów społecznych
Planowanie projektu
Dla nas planowanie projektu to przede wszystkim praca o charakterze merytorycznym i koncepcyjnym, a nie organizacyjnym. W naszym przekonaniu planując projekt należy zacząć od postawienia fundamentalnych pytań: Po co robimy projekt? Co mamy zrobić, aby osiągnąć cel? Czy nasze pomysły mają sens? Po czym poznamy, że udało nam się osiągnąć cele.
Według nas dobrze zaplanowany projekt to taki, w którym:
jest określony realny do osiągnięcia i jasny cel;
postawiony cel trafnie odpowiada na potrzeby zidentyfikowane w diagnozie;
określone są jednoznaczne wskaźniki sukcesu, po których można ocenić, czy projekt przyniósł zamierzone efekty;
ma zaplanowane działania i produkty w klarowny i logiczny sposób prowadzące do postawionego celu;
zaplanowane działania są wykonalne i zgodne z kompetencjami oraz doświadczeniem zespołu.
Bardzo istotnym elementem planowania projektu jest zachowanie odpowiedniej kolejności działań. Pierwszym krokiem będzie diagnoza, drugim postawienie celu, a dopiero trzecim wymyślanie konkretnych działań. Oznacza to, że to z diagnozy powinien wynikać cel projektu, a zaplanowane działania powinny wynikać z celu, a nie odwrotnie. Niezwykle popularną pułapką związaną z planowaniem projektów jest dostosowywanie celu i definicji problemu do tego co chce się zrobić. W prosty sposób może to jednak doprowadzić do stworzenia takich projektów, które w rzeczywistości nie są dobrą odpowiedzią na problemy odbiorców, a zatem z perspektywy interesu społecznego mają ograniczony sens. Dlatego tak ważne jest mądre planowanie projektów. Mamy nadzieję, że materiały zamieszczone w tej części pomogą Wam zmierzyć się z tym wymagającym zadaniem.
W tej części repozytorium znajdziesz:
webinarium o planowaniu projektów poprowadzone przez specjalistów ze Stoczni;
linki do publikacji dotyczących planowanie projektu;
zestaw narzędzi pomocnych w samodzielnym planowaniu projektu: stawianiu celów, wymyślaniu "teorii zmiany projektów" a także porządkowaniu już wymyślonych działań, kilka narzędzi, które mogą być pomocne przy samodzielnym planowaniu projektu: stawianiu celów, a także wymyślania, modyfikowania i porządkowania zaplanowanych działań.
Webinarium - Model logiczny, czyli czy mój projek aby na pewno ma sens
Webinarium stanowi wprowadzenie do pracy z modelem logicznym czyli narzędziem do porządkowania zaplanowanych działań i zamierzonych efektów oraz weryfikowania sensowności założeń projektu.
Przydatne publikacje
Poniżej znajduje się lista kilku publikacji wspierających organizcje w procesie planowania projektu. W repozytorium znajdziesz linki do bezpośredniego pobrania publikacji.
Zarządzanie Cyklem Projektu – skuteczne aplikowanie i zarządzanie projektami europejskimi w małych organizacjach pozarządowych
Jest to całościowy podręcznik przedstawiający proces nawigowania projektem od diagnozy po ewaluację. Publikacja została wydana w 2009 roku przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej. Choć podręcznik ten przede wszystkim koncentruje się na zarządzaniu projektami finansowanymi ze środków Unii Europejskiej, to jednocześnie jego treść jest uniwersalna i będzie pomocna również przy tworzeniu innych projektów.
Publikacja jest nie tylko narzędziem edukacyjnym, ale również praktycznym przewodnikiem, który na konkretnych przykładach pokazuje, jak skutecznie planować i realizować projekt społeczny. Choć podręcznik ma już 15 lat, to nadal pozostaje aktualny – podstawowe zasady zarządzania cyklem życia projektu, są podobne, bez względu na zmieniające się warunki i wymogi.
W kontekście planowania projektu kluczowe znaczenia maja strony od 19 do 55. W tym miejscu autorzy pokazują, jak przejść od diagnozy do stawiania celów, jak tworzyć strategie realizacji tych celów oraz jak wybierać najlepszą z nich.
Logic Model Development Guide
Publikacja wydana przez W.K. Kellogg Foundation w 2004 roku, to praktyczny przewodnik koncentrujący się na tym, jak opracować i wykorzystywać w praktyce model logiczny projektu.
Model logiczny projektu to graficzne przedstawienie sposobu działania projektu – teorii i założeń leżących u jego podstaw. Model łączy rezultaty (krótko- i długoterminowe) z działaniami oraz teoretycznymi założeniami programu.
Poradnik zawiera przykłady modeli logicznych, ćwiczenia oraz szablony, które są pomocne w tworzeniu prostych i skomplikowanych modeli logicznych. Jest to użyteczne źródło wiedzy dla pracowników organizacji non-profit i początkujących badaczy, podkreślając znaczenie modeli logicznych w planowaniu strategicznym i zarządzaniu projektem.
Zrób to sam. Twój wpływ na rozwój
Wydany na świecie przez NESTA (2013), a w Polsce przez Fundację Stocznia (2023) zestaw narzędzi do samodzielneog planowania rozwiązań. Autorzy publikacji prezentują 30 konkretnych, innowacyjnych i łatwych do zastosowania narzędzi i metod pomagających w projektowaniu, planowaniu i zarządzaniu pomysłami, rozwojem oraz procesem. Metody nie biorą się znikąd – autorzy w swojej dotychczasowej działalności przetestowali setki narzędzi i spośród nich wybrali te, które wydają im się najbardziej wartościowe. Są one dobrze opisane, a ich działanie przedstawione zostało na podstawie sytuacji, z którymi autorzy rzeczywiście musieli się zmierzyć.
Narzędzia autonawigacyjne
Poniżej znajduje się lista kilku publikacji wspierających organizcje w procesie planowania projektu. W repozytorium znajdziesz linki do bezpośredniego pobrania publikacji.
Model logiczny
Model logiczny to narzędzie (diagram + tabelka + opis), które pomaga w stworzeniu klarownego opisu sposobu działania projektu społecznego. Przedstawia mechanizm wpływu projektu jako łańcuch zdarzeń prowadzących od podejmowanych działań, poprzez zamierzone rezultaty, aż po ostateczny cel. Jest zbudowany z szeregu stwierdzeń: „jeżeli…., to…”, które opisują przyczynowo-skutkowe zależności w tym łańcuchu. Model logiczny pomaga zweryfikować założenia projektu - czy zaplanowane działania w logiczny sposób prowadzą do zamierzonych rezultatów oraz czy wszystkie zamierzone rezultaty mają przypisane konkretne działania, które do nich prowadzą. Praca z modelem logicznym pomaga skupić się na tym, co najistotniejsze z perspektywy projektu (na rezultatach), a nie tylko na działaniach, które mają do nich prowadzić.
Zapoznaj się z przykładami modeli logicznych:
Model logiczny programu Lokalne Media
Model logiczny programu STOP dla chaosu reklamowego w przestrzeni
Szybki generator pomysłów*
To narzędzie pozwala spojrzeć na pierwotny pomysł na projekt z innej perspektywy. Pomaga to w tworzeniu zupełnie nowych pomysłów lub rozwijania pierwotnego pomysłu na projekt.
W narzędziu zaproponowano kilka różnych perspektyw (w oryginale 9, a w zmodyfikowanym przez nas wariancie 6). Spośród nich można wybrać te, które najbardziej nadają się do pracy nad danym pomysłem. Szybki generator pomysłów (ang. fast idea generator) zachęca do myślenia o swoich pomysłach na rózne sposoby co często może stanowić przyczynek do do dyskusji, które pomogą wzmocnić pierwotn pomysły. Aby skutecznie wykorzystać to narzędzie trzeba najpierw dokładnie określić punkt wyjścia do rozważań (np. zarys pomysłu na realizowany projekt).
Zapoznaj się z przykładem zastosowania generatora:
Szybki generator pomysłów dla programu Lokalne Media
*Narzędzie pochodzi z publikacji "Zrób to sam. Twój wpływ na rozwój" (NESTA 2013, Stocznia 2023)
